100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΣΗΜΑΝΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
Από τον Φεβρουάριο του 2007 ως και τις αρχές του 2008 θα τιμάται ο Νίκος Εγγονόπουλος και το έργο του, τόσο το ποιητικό , όσο και το εικαστικό. Μια μορφή της νεοελληνικής τέχνης που οπωσδήποτε σημαδεύει τον πολιτισμό του τόπου. Μαζί με τον Ανδρέα Εμπειρίκο είναι οι σπουδαιότερες μορφές του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα επηρεάζοντας μέχρι και σήμερα σύγχρονους υπερρεαλιστές ζωγράφους όπως είναι ο Θ. Παναταλέων.
Ο Ν. Εγγονόπουλος γεννήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1907 στην Αθήνα. Το 1932 γράφεται στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και γίνεται μαθητής του Κ. Παρθένη και ταυτόχρονα του Φ. Κόντογλου. Το 1939 κάνει την 1η ατομική του έκθεση . Παράλληλα τυπώνει την ποιητική συλλογή «Τα κλειδκύμβαλα της σιωπής» [ Ο Οδυσσέας Ελύτης τον θυμάται την εποχή εκείνη:
«Δεν είναι εύκολος στις γνωριμίες. Στις δέκα περιπτώσεις , τις εννιά ήταν βέβαιο ότι θα σε προγγίξει. Και όχι διόλου μειώνοντας την ευγένεια , που του ήταν έμφυτη , αλλά αυξάνοντας τον σαρκασμό. Κρατήθηκε μέσα σε μιαν αδιάλειπτη φτώχεια, με αξιοπρέπεια αληθινού πρίγκιπα…»
…το μεγάλο μάθημα του Θεόφιλου. Πάνω από το κόκκινο και άσπρο πλεχτό του κολυμπητή περνάει την αρχαία πανοπλία. Σαν το Μεγάλο Αλέξανδρο κάνει το σταυρό του και λέει: «Έλα Χριστέ και Παναγία». Για να καταλάβει ‘ένας «ακαδημαϊκός» αυτή την προσευχή, πρέπει τουλάχιστον να έχει πεθάνει.
Ν. Εγγονόπουλος 1938
….Στο έργο μου ο άνθρωπος έχει το μεγαλύτερο ρόλο. Για τον άνθρωπο ζωγραφίζω…..
Ν. Εγγονόπουλος 1954 
«Δεν είναι εύκολος στις γνωριμίες. Στις δέκα περιπτώσεις , τις εννιά ήταν βέβαιο ότι θα σε προγγίξει. Και όχι διόλου μειώνοντας την ευγένεια , που του ήταν έμφυτη , αλλά αυξάνοντας τον σαρκασμό. Κρατήθηκε μέσα σε μιαν αδιάλειπτη φτώχεια, με αξιοπρέπεια αληθινού πρίγκιπα…»
Το 1941 πολεμάει στην Αλβανία. Το 1944 τυπώνει το βιλίο του Μπολιβάρ. Ακολουθούν αμέτρητες εκθέσεις και εκδόσεις του ως τον θάνατό του από ανακοπή στις 31 Οκτωβρίου 1985. Κηδεύεται στο Α. Νεκροταφείο Αθηνών με δημόσια δαπάνη.
Το σχέδιον ή το χρώμα; το χρώμα
(Το γλωσσάριο των ανθέων)
(Το γλωσσάριο των ανθέων)
«Ναι, εκτελώ συχνά dessins préparatoires ή esquisses για τα έργα μου. Στην αρχή, φτιάχνω πολύ μικρά σχέδια [έργα], σαν αυτό, (15 Χ 15 περίπου εκατοστά) για να μπορέσω να συλλάβω την σύνθεση του πίνακα μου στην τελική της μορφή. Το αρχικό αυτό σχέδιο [έργο] προσπαθώ στη συνέχεια να μεταφέρω στη δοσμένη επιφάνεια του πίνακα. Τοποθετώ ένα χαρτί στο τελάρο όπου εκτελώ το σχέδιο μου με τα repentirs του.
Μετά χρησιμοποιώ ένα ψιλό χαρτί, papier riz δηλαδή, για το τελικό σχέδιο. Το σχέδιο αυτό μεταφέρω στον πίνακα με χαρτί carbon. Μετά, χωρίζω στις μορφές τους τόνους. Γιατί η ζωγραφική μου γίνεται κατά τρόπο αρκετά περίεργο. Όταν υπάρχει ένταση ή ιδιαιτερότητα, σε κάποια στιγμή της ζωής, σχηματίζονται στο νου μου εικόνες, τις οποίες προσπαθώ να μεταφέρω στο μουσαμά μου. Στην αρχή δημιουργούνται σχήματα και χρώματα ακαθόριστα, που σιγά σιγά παίρνουν μορφή»
Μετά χρησιμοποιώ ένα ψιλό χαρτί, papier riz δηλαδή, για το τελικό σχέδιο. Το σχέδιο αυτό μεταφέρω στον πίνακα με χαρτί carbon. Μετά, χωρίζω στις μορφές τους τόνους. Γιατί η ζωγραφική μου γίνεται κατά τρόπο αρκετά περίεργο. Όταν υπάρχει ένταση ή ιδιαιτερότητα, σε κάποια στιγμή της ζωής, σχηματίζονται στο νου μου εικόνες, τις οποίες προσπαθώ να μεταφέρω στο μουσαμά μου. Στην αρχή δημιουργούνται σχήματα και χρώματα ακαθόριστα, που σιγά σιγά παίρνουν μορφή»
Έτσι περιέγραψε κάποτε ο Νίκος Εγγονόπουλος τα πρώτα στάδια της ζωγραφικής του
…το μεγάλο μάθημα του Θεόφιλου. Πάνω από το κόκκινο και άσπρο πλεχτό του κολυμπητή περνάει την αρχαία πανοπλία. Σαν το Μεγάλο Αλέξανδρο κάνει το σταυρό του και λέει: «Έλα Χριστέ και Παναγία». Για να καταλάβει ‘ένας «ακαδημαϊκός» αυτή την προσευχή, πρέπει τουλάχιστον να έχει πεθάνει.
Ν. Εγγονόπουλος 1938
….Στο έργο μου ο άνθρωπος έχει το μεγαλύτερο ρόλο. Για τον άνθρωπο ζωγραφίζω…..
Ν. Εγγονόπουλος 1954
Α. Τσανανάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου